Smear testi; rahim ağzı (serviks) kanseri, rahim ağzındaki hücresel düzensizlik ve kanser öncüsü hücrelerin ve enfeksiyonların saptanmasında kullanılır.
Smear testi nasıl yapılır?
Smear testi, rahim ağzı (serviks) denilen bölgeden 5-10 saniye gibi kısa süre içinde ağrısız olarak fırça yardımıyla sürüntü alınması işlemidir.
Rahim ağzı, rahmin vajina içinde yer alan kısmı olup jinekolojik muayene esnasında spekulum uygulaması ile gözle görülebilen kısmıdır. Rahim ağzı muayene esnasında doğum yapmamış kadınlarda ortası delik yuvarlak bir yapı olarak izlenir. Vajinal doğum yapan kadınlarda orta kısım yatay bir çizgi halini alır.
Smear testinin önemi nedir?
Rahim ağzındaki hücrelerde bozukluk ve değişiklikler ortaya çıkabilir. Bu değişime uğrayan hücrelere “kanser öncüsü hücreler (hücresel displazi)“ adı verilir.
Smear testinin amacı değişiklikler kansere dönüşmeden tespit etmektir. Böylelikle kadın kanser aşamasına gelmeden kolaylıkla tedavi imkanına kavuşur.
Rahim ağzındaki normal hücrelerin kanser öncüsü hücreler haline gelmesinde temel neden Human Papilloma Virüsü’dür (HPV).
HPV genital bölgede siğillere ve rahim ağzında kanser öncüsü hücrelerin (displazi) oluşmasına neden olur. HPV en çok cinsel yolla bulaşır. Ülkemizde son yıllarda HPV’ye bağlı siğillerde ve rahim ağzı kanser öncüsü lezyonlarda artış söz konusudur.
Smear testi (simir testi), işte bu kanser öncüsü değişikliklerin erken aşamada saptanmasında etkili kolay ve ağrısız bir işlemdir. Smear testi sayesinde hücresel değişiklikler rahim ağzı kanserine dönüşmeden tedavi edilebilir. Tedavi sonrasında kadın tamamen sağlığına kavuşur, hamile kalabilir. Rahminin alınmasına ışın ya da ilaç tedavisi almasına gerek kalmaz.
Smear testi ne sıklıkla yapılmalıdır?
Tüm kadınların sağlık sorunu olmasa dahi yılda bir kez jinekolojik muayene olması gerekir.
Rutin jinekolojik muayene esnasında;
Rahim ağzında yara kızarıklık renk değişikliği
Enfeksiyon varlığı (mantar bakteri ve HPV virüsü )
Rahimde myom polip rahim duvarında kalınlaşma
Yumurtalıklarda kist ve yumurta sayısında azalma olup olmadığı değerlendirilir.
Eğer rahim ağzında herhangi bir sorun yoksa her yıl smear yapılmasına gerek yoktur. 3 yılda bir smear testi yapılabilir
Yılda bir kez jinekolojik smear testi yapılması yeterlidir. Ancak bazı durumlarda smear testi daha sık aralıklarla tekrarlanması gerekir. Bunlar;
Smear testinde şüpheli / kanser öncüsü hücrelerin saptanması durumunda,
Smear testinin tam olarak patoloji uzmanı tarafından değerlendirilememesi,
Smear testinde değerlendirme için yeterli hücre bulunmaması olarak özetlenebilir.
Smear testi ile ilgili merak edilen diğer sorular
Kimler Smear testi yaptırmalıdır?
Cinsel yaşamı olan kadınlarda yılda bir kez yapılması gerekir. Daha önce cinsel yaşamı olmayan, bakire kadınlara smear testi yapılmaz.
Smear testi bekareti bozar mı? Smear testi bakirelere yapılır mı?
Bakirelere smear testi yapılmasına gerek yoktur. Smear alınması esnasında bekaret bozulabilir.
Smear testi regl döneminde yapılır mı?
Smear testinin yapılabilmesi için kadının regl / adet döneminde olmaması gerekir.
Smear testi ne zaman yapılır?
Smear testi adet dönemi dışında her zaman yapılabilir. Bunun bir istisnası vajinal yoğun akıntı ve enfeksiyon varlığı da kimi zaman smear sonuçlarını etkileyebilir. Böyle bir durumda vajinal enfeksiyon tedavisi sonrası smear testinin yapılması uygun olur.
Smear testi için yaş sınırı var mıdır?
İlk cinsel birliktelik sonrası smear testi yapılmaya başlanmalıdır. 65 yaşından sonra smear testi yapılmasına gerek yoktur.
Smear testi öncesi nelere dikkat edilmelidir?
Smear testinde en az iki gün önceden cinsel birlikteliğin olmaması idealdir.
Vajinal fitil kullanımı ya da vajinanın iç kısmının yıkanması smear sonuçlarını etkiler. Bu nedenle vajinal fitil tedavisi smear testinden en az 5-7 gün önce bırakılmalıdır. Vajinal duş denilen vajinanın iç kısmının yıkanması genel olarak kadın sağlığı için önerilmez, zararlıdır.
Smear testi sonrası nelere dikkat edilmelidir?
Smear testi sonrası hafif lekelenme tarzında vajinal kanama olabilir. Normaldir. Test sonrası cinsel yaşam spor dahil tamamen normal yaşama devam edilebilir. Herhangi bir kısıtlama yapılmasına gerek yoktur. Belirtilen süre sonunda mutlaka smear sonucu takip edilmeli, sonucun doktor tarafından değerlendirildiğinden emin olunmalıdır.
Hamileler Smear testi yaptırabilir mi?
Hamilelikte smear testi (simir testi) yapılabilir. İlk 3 ayda yapılması idealdir ancak tüm gebelik boyunca yapılabilir. Smear sonrasında hafif kanama gözlenebilir. Önemli değildir Endişe etmeye gerek yoktur.
Smear testi kanama yapar mı?
Smear testinde sonra hafif miktarda en fazla 1 ped kadar vajinal kanama olabilir. Endişe edilmemelidir.
Smear testi sonrası cinsel ilişki olur mu?
Smear testi sonrası normal yaşama devam edilebilir. Cinsel yaşam, denizde havuzda yüzme küvet dahil her şey serbesttir. Herhangi bir kısıtlama yoktur.
Smear testi zararları var mıdır?
Smear testi yaptırmanın hiçbir zararı yoktur. Aksine rahim ve rahim ağzı kanserlerinin ve enfeksiyonların erken teşhisini sağladığı için oldukça faydalıdır
Smear testi sonucu pozitif çıkması veya negatif çıkması neyi ifade eder?
Günümüzde kullanılmayan terimlerdir. Smear sonucunun negatif çıkması sorun saptanamadığını gösterirken smear sonucunun pozitif çıkması enfeksiyon hücre bozukluğu gibi bir sorunun varlığını işaret eder.
HPV tarama/tiplendirme testi
HPV rahim ağzı kanseri ile ilişkisi artık kanıtlanmış olup, rahim ağzı kanseri tanısı alan hastaların %99,9’un da HPV varlığı gösterilmiştir.
HPV testinin negatif olması durumunda; takip eden beş yıl içerisinde servikal kanser olma ihtimali çok düşüktür.
Ülkemizde sağlık bakanlığına bağlı KETEM (Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezi) kuruluşunda 30-65 yaşları arasında HPV tarama testi ücretsiz olarak 5 yılda bir yapılabilmektedir.
HPV test sonucu temiz olan kadınların beş yılda bir HPV testi yaptırmaları durumunda yıllık smear testi yapılmadan sadece yıllık rutin jinekolojik muayene – kontrol olmaları yeterlidir.
Smear veya HPV testleri normal olsa dahi her kadının en azından yılda bir kez jinekolojik kontrolden geçmesi gereklidir. Çünkü yumurtalık kanserleri başta olmak üzere miyomlar polipler memedeki kistler smear ve HPV testleri ile saptanamazlar.