Çocuk ve Baba
Modern dünyada artık birçok kavram yeniden tanımlanmaya ve anlamdırılmaya ihtiyaç duymaktadır. Yaşayışımız ve algılarımız zamanın etkisinde başkalaşarak hayat tarzlarımızı etkilemeye başladı. Anne nedir, baba nedir gibi kavramların tanımları, özellikleri, işlevleri ve rolleri zamanın ve modern çağın etkisiyle yenilenmeye başladı. Baba kavramını ele alacak olursak; eski ve yeni baba rollerinin gittikçe farklılaştığını kolaylıkla söyleyebiliriz.
Eski dönemlerin sert, çocuklarıyla minimum ilişki içerisinde olan, duygularını ve sevgisini ifade edemeyen babaların yerini günümüzde oyun arkadaşı babaların aldığını görebiliyoruz. Fakat, modern zamanın çalışma koşulları, sosyal etkinlik düzeyleri işin içine girdiğinde şimdiki babaların çoğu zaman çocuklarının yanında olamayan oteritesini kaybetmiş olduklarını görebiliyoruz. Halbuki babalar çocukların kişisel gelişiminde çok önemli bir yere sahiptir. Eskiden bu yana çocuğun otorite ile olan ilişkisi baba üzerinden şekillenmiştir. Özgüven, sorumluluk, aidiyet duygusu, cinsel kimlik oluşumu ve daha birçok karakteristik özellik ve değerin kazanılmasında babalar kilit rol oynamaktadır.
Bir babanın aynı zamanda çocuğun hayatındaki ilk erkek olması, rol olacağı ve taklit edebileceği ilk kişi olması babaya her zaman büyük sorumluluklar yüklemektedir. Anne kavramı ise; büyülü bir bağın açıklanamaz duygusallığıdır. Dünyaya annesine muhtaç olarak gelen çocuk üzerinde tam anlamıyla bir mimar görevi gören annenin parçası olan bir varlığa karşı her adımı, her davranışı anında geri dönüş alabilecek davranışlardır. Anne kişisinin aşkla ve büyük bir sevgiyle bağlandığı çocukla ilişkisi paha biçilemez bir dengeye sahiptir. Biz de bu içeriğimizde sizler için, baba ve çocuğun arasındaki ilişkiden yola çıkarak çocukların dilinden babaları anlamlandırmaya çalıştık. Ancak kız ve erkek çocukların baba anlamının farklılık gösterdiğini söyleyen Psikiyatristlerin incelemelerine göre ;
Kız Çocuklar İçin Baba
- Baba, gücün sembolüdür, ki o güç hayatı boyunca çocuğa güven verir. Özgüveni, geliştirir. Özüne güvenmek, hayata güvenmek, aile içinde önce babadan gelen sevgi ve kucaklanma ile olur.
- Eril enerjinin sembolodür.
- Baba ilk aşkıdır kızın. İleride seçeceği erkeğin modelidir.
- Aynı şekilde ileride gelecek damat da, baba için bir rakiptir. Çünkü o, biricik kızını alacak kişidir.
- Sert baba kız çocuğunun kişiliğini etkilemektedir. Karşısına çıkan erkeklerde arayacağı ilk özellik maskülen bir ruh olacaktır.
- Babanın kibar, anlayışlı ve nazik biri olması kız çocuğunun çok narin yetişmesine ve ilerde naiflikten uzak bir durum ile karşılaştığında zorlanacağına işaret eder.
- Baba baskısıyla büyüyen bir kız çocuğunun ileri yaşlarda ortaya çıkan özgüven sorunu çok sık görülmektedir.
- Ters kimlik geliştirmeye meyilli kız çocukları baba ile karşı karşıya kaldığında ilişki olumsuzluklara yol açmaktadır.
- Zayıf bir baba-kız ilişkisine sahip çocuk depresyon, yeme bozukluğu, alkol ve madde kullanımı gibi riskli davranışlara yönelmeye daha meyillidir.
- Güçlü bir bağ oluşturan sağlıklı bir baba- kız ilişkisinde ise kız çocuğu ileride özgüveni yüksek, kendini rahatça ifade edebilen, liderlik vasfı olan kişiler halini almaktadır.
Erkek Çocuklar İçin Baba
- Baba yeterliliğin sembolüdür. Başarının anahtarıdır. Rol modeldir.
- Pes etmemeyi öğretendir.
- Baba, bir yandan da erkek çocuklar için aynı zamanda bir rakiptir. Üstelik aşılması gereken bir rakiptir.
- Erkek çocuk babanın aynasıdır.
- Erkek çocuklar babalarını taklit ederek büyürler ve olmak istedikleri kişi babalarıdır.
- Rol model aldıkları babaları ile erkek çocukları arasında her zaman bir rekabet vardır. Erkek çocuk babasına her zaman kendini ispatlamaya çalışmaktadır.
- Çocuğu ile empati kurabilmesi, onun duygularını yönetmesine, öfkesini kontrol edebilmesine ve doğru yönlendirilmesine bu ilişkide büyük ihtiyaç vardır.
- Baba-erkek çocuk ilişkisinde en önemli kural erkek çocuğu yetiştirirken aynaya baktığını unutmamaktır.
İdeal Baba İçin 10 Öneri
Çocuk gelişiminde her ne kadar ön planda olan anne gibi görünse de babaların çocuk için ayrı bir önemi olduğu bir gerçektir. Özellikle erkek çocuklar için baba, kişilik gelişiminde kendisi ile özdeşleştirdiği bir modeldir. Baba güvenin simgesidir. Babayla yaşanan ilişki, ileriki yıllarda erkek ve kız çocukların cinsel kimliklerinin gelişiminde de rol oynamaktadır. Bu yüzden aşağıdaki özelliklerin geliştirilmesiyle ve dikkat edilmesiyle daha sağlıklı bir baba-çocuk ilişkisi geliştirilebilir.
Çocuğa Doğru Bir Model Olmak
Yetiştirdiğiniz çocuğun hangi özelliklere sahip bir yetişkin olmasını istiyorsanız o özelliklere önce sizin de sahip olmanız gerekmktedir. Çok hızlı öğrenebilen ve çok iyi gözlemci olan çocuklar babalarının her hareketinden bir şeyler kapmaktadırlar. Bu yüzden neler yaptığınızı ve nelere önem verdiğinizi çocuğunuza göstermelisiniz. Kitap okumayı seven, öğrenmeye meraklı bir birey yetiştirmek istiyorsanız siz de kitap okumalısınız. Alkol ve sigaranın zararlarını anlatarak değil, alkol ve sigara kullanmayarak doğru örnek olabilirsiniz. Veya şiddet eğilimli bir çocuk büyütmek istemiyorsanız şiddetin hiçbir yönünü çocuğa göstermemeye teşvik edici hal ve davranışlarda bulunmamaya özen göstermelisiniz.
Disiplin ve Sevgi Sağlamak
Çocukların ihtiyacı olan rehberlik ve disiplin cezayla değil, belli sınırlarla sağlanmalıdır. Çocuklarınıza her zaman davranışlarının sonuçlarını göstermeli ve olumlu davranışlarını ödüllendirerek devamını sağlama yolunu tercih etmelisiniz. Adil olmak bu noktada çok önemlidir.
Beraber Zaman Geçirmek
Çocuğunuzla beraber yapabileceğiniz hobileriniz olmalıdır, ona vakit ayırdığınızı görmeli ve sizin doğru kişi olduğunuza inanmasını sağlamalısınız. Hafta sonlarını birlikte geçirebileceğiniz programlar yapmalısınız. Yaş farkı ne olursa olsun aranızdaki paylaşım çok önemlidir. Yaşına göre kitaplar okuyun, hikayeler anlatın, oyunlar oynayın ve en önemlisi çocuğunuzu erken yaşta büyük davranışlara itmeyin.
Özgüven Kazanmasına Yardımcı Olmak
Kendisini sevdiğinizi ve değer verdiğinizi hissettirin. Onu övün, onunla gurur duyduğunuzu dile getirin. Yanlış ve hata yaptığında yüzüne vurmayın, doğruyu öğretmek için yanında olun. Başkalarının yanında eleştirmeyin. Olumlu yönlerini öne çıkartıp cesaret verin.
Sevginizi Hissettirin
Çocuğunuza sözle sevginizi göstermenin yanında fiziksel yakınlık da çok önemlidir. Şefkatle dokunulmak, çocukların hem fiziksel hem de psikolojik gelişimi için şarttır.
Sizi Tanımasına Fırsat Vermek
Çocuğunuza iyi bir model olmak için onu hayatınıza tam anlamıyla dahil etmeniz gerekmektedir. Örneğin boşluk yaratabileceğiniz bir zaman belirleyip onu işyerinize götürüp neler yaptığınızı, kimlerle çalıştığınızı, nasıl tecrübeler edindiğinizi ve sorumluluklarınızı anlatabilirsiniz. Bu daha yakın bir ilişki için çok önemlidir.
Sabırlı Olmak
Öğrenmek her çocuk için ayrı bir süreçtir. Öğretmek zor da olsa sabırla yaklaşın, hevesini kırmayın.
Çocuğun Annesine Saygılı Olmak
Çocuğunuzun önünde tartışmayın, kavga etmeyin. Unutmayın ki mutlu bir annenin çocukları sağlıklı ve mutlu olur.
Babanın Görevi Asla Bitmez
Babaların çocuklarının hayatındaki önemi ve yeri yaşları kaç olursa olsun hep aynıdır ve değişmeyecektir. Yetişkin bir birey olan çocuk bile hala bir babanın desteğine her zaman ihtiyaç duyar. Babalık sonsuz bir sorumluluktur.
