Kadınlarda ara kanama (metroraji) sıklıkla karşılaşılan, adet dönemleri arasında veya hamilelik sırasında meydana gelen kanama veya lekelenme problemidir. Vajinal bir kanama türü olan bu durum hamileyken veya doğum kontrol hapları kullanımı sonucu gelişiyor olabilir.
Kanama sırasında görülen kanın yapısı açık kırmızı veya koyu kırmızı kahverengidir. Bu kan yapısı adet döneminin başındaki veya sonundaki kanamalarda görülen kan yapısına benzerdir. Ara kanamanın temelinde yatan nedene göre görülen kan yapısı adet döneminde görülen kanama şekli ile benzer olabilir.
Ara kanamalar genellikle doğum kontrol yöntemi kullanan kadınlarda görülür. Ancak doğum kontrol yöntemleri her zaman için ara kanal probleminin altında yatan ana neden olmayabilir. Ara kanamanın neden olduğunu bilmeyen kadınların mutlaka bir doktora başvurması önerilir.
Ara Kanama Belirtileri Nelerdir?
Ara kanamanın ilk belirtisi adet dönemleri arasında gelişen kanamalardır. Hafif kanama veya lekelenme gibi olan bu kanamalar bazen adet döngüsünde görülen kanama türüne de benzeyebilir. Metroraji her kadında farklı şiddette olabilir. Kanamaya neden olan unsura göre kanamayla beraber farklı semptomlar da gözlemlenebilir. Metroraji dışında gelişebilecek olan diğer belirtiler aşağıdaki gibidir.
- Pelvik bölgesinde ağrı veya kramp,
- Vajina bölgesinde şişkinlik,
- Karın ağrısı,
- Sırt ağrısı,
- Vajinal akıntı,
- İlişki sırasında ağrı,
- Kabızlık.
Ara Kanama Sebepleri Nelerdir?
Metroraji, çeşitli faktörler nedeniyle gelişebilir. Hormonal kontrasepsiyon, enfeksiyonlar veya rahimde gelişen milyonlar nedeniyle kanama yaygın görülen bir durumdur. Ancak bu başlıklar haricinde ara kanamanın farklı nedenleri de olabilir.
HORMONAL KONTRASEPSİYON
Hormonal doğum kontrolü kullanan kadınlar, kullandıkları ilaç veya yöntemi değiştirmeleri halinde ani kanamalar ile karşı karşıya kalabilir. Vücut, yeni doğum kontrol yöntemine uyum sağlarken bu süreç içerisinde ani kanamalar yaşanabilir. Düzensiz ilaç kullanımı, kusma veya ishal semptomlarına sebebiyet verebilecek hastalıklar veya farklı bir ilaca başlamak hormonal kontraseptif alan kadınlarda ara kanamaya neden olabilir.
ENFEKSİYONLAR
Vajinit, pelvik inflamatuar hastalık, klamidya veya bel soğukluğu gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar sonucunda ara kanama görülebilir. Enfeksiyon nedeniyle ara kanama gerçekleşmesi halinde kanamaya ek olarak idrarda bulanıklaşma, anormal vajinal akıntı, pelvik ağrısı veya ilişki sırasında ağrı gibi semptomlar da görülebilir.
SPİRAL KULLANIMI
Spiral bir başka adı ile RİA’lar popüler doğum kontrol yöntemleri arasında yer alır. Günlük hap kullanımını devre dışı bırakan bu yöntem hormonal veya bakır seçeneklerine ayrılır. Hormonal RİA’lar progestin adlı bir doğum kontrol ilacı salgılarlar. Bakır RİA ise hormon kullanmadan hamileliği önler. Her iki spiral yöntemi de adet döngüsünde değişiklikler yaratabilir ve bu durumun beraberinde ara kanama gelişebilir. Bazı durumlarda spiralin yerinden kayması nedeniyle de kanama görülebilir.
ENDOMETRİOZİS
Rahim iç zarına benzer dokunun pelvik bölgesinde başka bir yerde gelişmesi halinde açığa çıkan bir durumdur. Yumurtalıklarda, fallop tüplerinde veya mesane çevresinde gelişebilen bu doku nedeniyle de metroraji gelişebilir.
MİYOMLAR
Rahim içinde veya çevresinde oluşan anormal büyümeler miyom olarak adlandırılır. Genetik veya hormonal sebepler nedeniyle kadının vücudunda miyom gelişebilir. Miyomlar ara kanamaya sebep olabileceği gibi; kabızlık, sırt ağrısı, sık sık idrara çıkma, pelvik bölgesinde basınç hissiyatı veya ağrı hissi gibi semptomlara da neden olabilir.
HAMİLELİK
Hamilelik dönemindeki erken aşamalarda ara kanama ile karşılaşma yaygın bir durumdur. Anne adayının hassas rahim ağzına sahip olması, implantasyon kanaması, düşük veya ektopik gebelik gibi nedenler doğrultusunda hamilelik sırasında ara kanama ile karşılaşılabilir. Herhangi bir olumsuz bir durumu önlemek adına hamilelik sırasında vajinal kanama gelmesi halinde doktora danışılması önerilir.
HASSAS SERVİKS
Rahim ağzı rahim tabanında bulunan bölgeye verilen addır. Hamilelik sırasında yumuşayan bu yer hassas hale gelebileceği gibi cinsel ilişki veya vajinal muayeneler sırasında gelişen tahriş nedeniyle ara kanama görülebilir.
İMPLANTASYON KANAMASI
Döllenmiş yumurtanın rahme yerleşmesi sırasında meydana gelen kanama implantasyon kanaması olarak adlandırılır. İmplantasyon kanaması genellikle hafif bir kanamadır ve ped veya tampona ihtiyaç duyulmaz. Genellikle yerleşme kanaması yaşayan kadınlar hamile olduklarını fark etmezler.
SUBKORYONİK HEMATOM
Plasentanın orijinal implantasyon bölgesinden ayrılması nedeniyle ara kanama görülebilir. Bu durum neticesinde meydana gelen kanamanın şiddeti değişebilir.
DÜŞÜK VE EKTOPİK GEBELİK
Hamilelik döneminde gelişen ara kanamalar düşük sonucu gelişebileceği gibi her kanama düşük ile ilişkilendirilmemelidir. Düşük, hamileliğin ilk 20 hafta içinde kendiliğinden sona ermesi olarak tanımlanır. 20 haftadan sonra ise bebeğin kaybedilmesi durumu ölü doğum olarak adlandırılır. Günümüzde gebeliklerin %25’i düşükle sonuçlanır. Ektopik gebelikler ise düşüğe göre daha az yaygın karşılaşılan bir durumdur. Bu durumda embriyo rahim yerine fallop tüpüne yerleşir. Dış gebelik olarak da adlandırılan ektopik gebelik, ağır kanamalara ve karın kramplarına neden olabilir.
Ara Kanama Nasıl Teşhis Edilir?
Ara kanama problemi nedeniyle sağlık kuruluşuna başvuran kişiler öncelikle klinik incelemeye alınır. Doktor tarafından gerçekleştirilecek olan muayenede doktor adet döngüsü ve hastanın cinsel aktivitelerine yönelik bazı sorular yöneltir. Aile geçmişinde endometriozis, miyom veya kanser olup olmadığına yönelik de sorular sorar. Gerçekleştirilecek olan muayene kadın doğum uzmanı bir diğer adı ile jinekolog tarafından gerçekleştirilir. Jinekolojik muayene sırasında hastanın vajinal sağlığı değerlendirilir. Yapılacak olan fiziksel muayenenin ardından ise doktor kan testleri, hormon seviyeleri ve tiroid performansını değerlendirmek üzere testler, hamilelik veya enfeksiyon durumunu saptamak için idrar örnekleri, bilgisayarlı tomografi taramaları, bazı vakalarda ise kanser türlerini kontrol etmek üzere biyopsi incelemeleri talep edebilir. Elde edilen bulgular neticesinde hastanın metroraji problemi gelişiminde rol alan ana neden tespit edilebilir ve kişiye özel tedavi planlaması yapılabilir.
Ara Kanama Tedavisi Nasıldır?
Ara kanama tedavisi altta yatan nedene göre değişkenlik gösterir. Günlük pedler veya tamponlar ile kanama problemi anlık olarak kontrol altına alınabilir. Ancak kanamanın altında yatan nedenin bilinmemesi halinde doktora danışılması, ihtiyaç duyulması halinde ise tedavi alınması gerekebilir.
Ara kanamanın nedeni enfeksiyonel bir durum ise antibiyotik veya farklı ilaçlara ihtiyaç duyulabilir. Doğum kontrol yönteminden dolayı kanama gerçekleşiyor ise ddoktor kontrolünde yöntem veya kullanılan ilaç değiştirilebilir.
Ara kanama tedavisinde hormon takviyelerine de başvurulabilir. Genellikle progestin içeren hormon takviyeleri tercih edilirken; spiral (RİA) veya östrojen takviyeleri de tercih edilebilir.
Yapılan klinik incelemede doktorun miyom veya endometriozis gibi durumlar teşhis etmesi halinde ilaç tedavisine başvurulabilir. Bazı klinik vakalarda cerrahi müdahalelere de ihtiyaç duyulabilir.
Servikal tahriş görülen kadınlarda herhangi bir tedaviye başvurulmayabilir. Bu tarz durumlarda genellikle hamile kadınlara yatak istirahati ve düzenli doktor takibi önerilir.
Gebelik sırasında görülen kanamaların temelinde düşük problemi yer alıyor ise bu noktada ek cerrahi yöntemlere başvurulabilir. Doktor gerçekleştireceği müdahalede embriyoya ait dokunun tam olarak çıkarılabilmesi için küretaj veya dilatasyon yöntemleri uygulanabilir.
Dış gebelik neticesinde kanama gerçekleştiği durumlarda ise dış gebeliği sonlandırmak üzere ameliyat uygulanabilir.
Ara kanama bazı durumlarda strese bağlı olarak da gelişebilir. Stres nedeniyle gelişecek kanamaları önlemek için stres yönetimi tekniklerine başvurulabilir. Psikolojik destek veya yaşam tarzı değişiklikleriyle stres seviyelerinde düşüş sağlanabilir.