Vajinal yanma, her kadının hayatında en az bir kez mutlaka yaşadığı bir konudur. Ergenlik öncesinden menopoz sonrasına kadar her yaşta görülebilir.
Vajinada yanma veya kaşıntı, vajinanın dış kısmı vulvada, klitoriste veya vajinanın daha iç kısımlarında yani herhangi bir yerinde hissedilebilir. Vajinal yanma sıcak ağrılı ve zonklama şeklinde hissedilebilir. Benzer şekilde yoğun bir kaşıntı sonrasında da yanma hissi oluşabilir. Vajinada yanma veya kaşıntı gibi rahatsız edici bir his normal değildir. Devam ettiği durumda tahriş veya iltihap oluşabilir. Vajinal yanma sebebine bağlı olarak geceleri daha fazla hissedilebilir.
Vajinal Yanmanın Nedenleri
Vajinada yanma kaşıntı beyaz akıntı yaygın görülebilen ve genellikle endişe kaynağı olmayan bir durumdur. Ancak uzun süre geçmeyen bu semptomlar herhangi bir sağlık durumunun habercisi olabilir. Vajinanın herhangi bir yerinde hissedilebilen bu semptomlar aniden başlayıp zamanla yoğunluğu artabilir. Vajinal yanmanın nedenleri şunlar olabilir:
- Günlük ürünlerde bulunan kimyasallar hassas bir yapı olan vajinada tahriş ve yanmaya sebep olabilir. Çamaşır deterjanı, günlük pedler, külotlu çorap veya tayt gibi sıkı iç çamaşırına neden olan kıyafetler örnek olarak verilebilir.
- Vajina için kullanılan ürünlerin yanı sıra prezervatif, tampon gibi doğrudan vajina ile ilişkili olan ürünler de vajinayı tahriş edebilir ve yanmaya sebep olabilir.
- Enfeksiyon kaynaklı olabilir. Kadınlarda en yaygın olarak görülen enfeksiyon bakteriyel vajinozdur. Spesifik bir bakterinin çoğunluğu vajinada büyüdüğünde görülür. Vajinada yanma hissine ek olarak beyaz akıntı veya cinsel ilişki sonrasında koku da gözlenebilir.
- Vajinal mantar enfeksiyonu kadınların neredeyse %75’inin en az bir kere yaşadığı bir durumdur. Vajinada mantar enfeksiyonu yanma hissinin yanı sıra cinsel ilişki sırasında ağrı, kaşıntı, şişme ve döküntüye de neden olabilir
- İdrar yoluna giren bakteriler idrar yolu enfeksiyonuna (İYE) neden olur. İdrarınızı yaparken yanma veya ağrı hissedebilirsiniz. İdrar yolu enfeksiyonu yaşayan kişilerde yanma hissinin yanı sıra sürekli idrara çıkma dürtüsü ama çok aza veya az idrar üretme, ağır kokulu idrar görülebilir.
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan biri olan trichomoniasis de vajinal yanmanın sebeplerinden biri olabilir. Kadınlarda erkeklerden daha yaygın olarak görülen bu hastalık vajinada tahriş, kaşıntı, koku, akıntı gibi semptomlara sahip olabildiği gibi herhangi bir semptom da göstermeyebilir.
- Belsoğukluğu bir diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklardandır. 15-24 yaş aralığındaki gençlerde yaygın olarak görülür. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar nadiren semptom gösterirler. Belsoğukluğu da herhangi semptoma sahip olmayabilir veya yanma, kaşıntı, adet dönemi dışında lekelenme gibi semptomlara sahip olabilir.
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan olan klamidya ve genital uçuk da vajinada yanma hissinin nedenlerinden olabilir.
- En yaygın bilinen cinsel yolla bulaşan hastalıklardan olan HPV vajinada siğillere neden olabilir. Bu siğiller vajinada kaşıntı, şişlik ve yanmaya neden olabilir. Siğillerin alınması semptomların azalması için bir yöntemdir. Aynı zamanda partnerinize bulaşma riski de azalır.
- Menopoz sırasında azalan östrojen seviyesi sebeplerden birisi olabilir.
Vajinal Yanmanın Tanısı Nasıl Konur?
Vajinal yanma bazı durumlarda kendiliğinden iyileşebilir. Bununla birlikte yoğun bir şekilde devam eden yanma veya kaşıntı hissi daha sonrasında vajinada tahriş veya enfeksiyona sebep olarak daha zorlu bir tedavi süreci gerektirebilir. Bu nedenle vajinal sağlık ihmal edilmemelidir. Vajinada yanma, akıntı kötü koku gibi semptomlara sahipseniz en yakın zamanda randevu alarak muayene olmanızda fayda vardır. Doktorunuz semptom ve şikayetlerinizi dinledikten sonra çeşitli muayeneler yapar. Bunlar fiziksel muayene veya testler aracılığı ile olabilir. Fiziksel muayene ile doktorunuz enfeksiyonun derecesini değerlendirirken genital bölgedeki lezyon varlığını sorgulayabilir veya akıntı kontrol edebilir. Diğer testler ise genellikle laboratuvar işlemi gerektiren testlerdir. Örneğin doktorunuz herhangi cinsel yolla bulaşan hastalıktan şüphelendi ise bunun için kan testi isteyebilir. Doktorunuz hem muayene hem de testin sonuçlarını göz önünde bulundurarak size teşhis koyabilir. Çoğu durumda, doktorunuz altta yatan durumu iyileştirmek için bir ilaç yazabilecektir. Diğer durumlarda, sağlık uzmanınız uzun vadeli bir tedavi planı geliştirmek için sizinle birlikte çalışabilir.
Vajinal Yanma Nasıl Tedavi Edilir?
Vajinal yanmanın tedavisi nedenine göre değişiklik gösterir. Bu nedenle tedavide önemli olan ilk şey rahatsızlık hissinin neden kaynaklandığının bulunmasıdır. Duruma göre doktorunuz altta yatan nedeni iyileştirebilmek için ilaç yazabilir veya uzun vadeli bir tedavi planı hazırlayabilir. Genellikle vajinal yanma şu şekilde tedavi edilir:
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan kaynaklanan vajinal yanma için çeşitli antibiyotik veya antiparazitik ilaçlar
- Maya enfeksiyonları için krem, merhem, vajinaya sokulan fitiller veya ağızdan ilaç kullanımı
- Menopoz kaynaklı ise kaşıntı kremi, östrojen kremi, vajinal nemlendirici
- Diğer genel kaşıntı türleri için iltihaplanmayı azaltan krem veya losyonlar kullanılabilir.
Vajina Yanmasına Ne İyi Gelir?
Vajinal yanma ilaç tedavisi ile geçen bir durumdur. Hassas bir yapı olan vajinaya doktorunuza danışmadan hiçbir kullanmamalı ve evde uygulanan ‘’doğal’’ yöntemlerden uzak durmalısınız. Bunun yerine vajinal yanmaya karşı önlem alabilirsiniz. Vajinal sağlığınızı desteklemek için şunları yapabilirsiniz:
- Hijyen ürünlerini kokulu tercih etmeyin. Kokulu ped, tuvalet kağıdı gibi ürünlerde koku çeşitli kimyasallar ile sağlandığı için kullanmamakta fayda vardır.
- Genital organınızı temiz tutun. Özellikle dış genital bölgesi düzenli olarak temizlenmelidir. Temizlemek için su ve sabun haricinde bir şeye ihtiyacınız yoktur. Günde bir kereden fazla yıkamak kuruluğu arttıracağı için önerilmez.
- Tuvaletinizi yaptıktan sonra mutlaka önden arkaya doğru temizleyin.
- İç çamaşırınızda sentetik kumaşlar yerine pamuklu külot tercih edin.
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak için partnerinizin prezervatif kullandığından emin olun.
- Eğer belirtilere sahipseniz düzelene kadar cinsel ilişkiden kaçının.
Vajinal yanma hamilelikte normal midir?
Hamilelik vücutta birçok değişikliğe neden olur ve vajinal akıntı bunlardan biridir. Genellikle kokusuz olan bu akıntı beklenmeyen bir kokunun beraberinde kaşıntı, yanma gibi semptomlar ile görüldüğünde vajinal enfeksiyondan şüphelenilebilir. Semptomların nedeni bulunduktan sonra uygun tedavi uygulanarak kısa sürede yanma hissinden kurtulabilirsiniz.
Vajinal yanma cinsel yolla bulaşan bir hastalık belirtisi midir?
Vajinal yanma, akıntı ve kaşıntı her kadında görülebilen ve kendiliğinden geçen bir durum olabildiği gibi bazı çeşitli hastalıklardan da kaynaklanabilir. Bun hastalıklar klamidya, bel soğukluğu gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklardan biri olabilir.
Vajinal yanma için evde uygulayabileceğimiz çözümler var mıdır?
Vajina kendi PH değerine sahip ve değerin korunması gerektiği bir yapıdır. Islak ve nemli yapısı kolay bakteri oluşumuna ve vajinal sağlığın olumsuz etkilenmesine neden olabilir. Bu nedenle vajina için kullandığınız ürünlere karşı dikkatli olmakta fayda vardır. Vajinada rahatsızlık veren herhangi bir semptom hissettiğinizde doktorunuza başvurarak tavsiyelerine uymanız iyileşmeniz için yeterli olacaktır.