Hamile olan çalışan kadınlar; yasa gereği 8 haftası doğumdan önce, 8 haftası da doğumdan sonra olmak üzere toplam 16 hafta doğum izni kullanıyorlar. Doğum izni hesaplanırken hamilelik süresi 40 hafta üzerinden baz alınıyor. Doğum izni nedir, ne zaman başlar? Doğum izni hesaplama nasıl yapılır?
SSK’lı ve de devlet memuru olan hamile kadınlar yasa gereği 8 haftası doğumdan önce, 8 haftası da doğumdan sonra olmak üzere toplam 16 hafta doğum izni kullanabilmektedirler.
DOĞUM İZNİ SÜRESİ NASIL HESAPLANMALIDIR?
Çalışan kadınların hamilelik süresi 40 hafta üzerinden baz alınır. Kadın işçilerin doğumdan önce sekiz ve doğumdan sonra sekiz hafta olmak üzere toplam on altı haftalık süre için çalıştırılmamaları esastır. Doğum öncesi doğum raporu tekil gebelikler için 32. haftada başlamış olur. Ancak, doktorlarından aldıkları “37. gebelik haftasına kadar daha 5 hafta süre ile çalışmasında gebeliği yönünden sakınca bulunmamaktadır.” şeklindeki benzer raporlar ile doğumdan önceki üç haftaya kadar iş yerinde çalışabilir.
YASA DOĞUM İZNİ İÇİN NE DİYOR?
SSK Doğum İzni ve Doğum Raporu Hakkındaki Hukuki Düzenleme 4857 Sayılı Kanunun 74. Maddesi şöyle diyor:
– Yukarıda ön görülen süreler SSK’lı gebelerin sağlık durumuna, işinin özelliklerine göre doğumdan önce ve sonrasında gerekirse artırılabilir. SSK Doğum İzni sürelerinin hepsi hekim raporu ile belirtilir.
– SSK’lı gebeye hamilelik süresi boyunca kontrolleri için ücretli SSK Doğum İzni verilir
– Gerekli görüldüğü takdirde, hekim raporu ile hamile kadın sağlık durumuna uygun olarak hafif işlerde çalıştırılabilir. Bu durumda çalışanın ücretinde bir indirim veyahut bir kesilme olmaz. Ancak bu durum için hekim raporu gerekmektedir.
– İsteği ya da gereği halinde kadın işçiye, 16 haftalık sürenin tamamlanması veya çoğul gebelik durumda 18 haftalık süreden sonra 6 aya kadar ücretsiz SSK Doğum İzni verilir. Bu SSK Doğum İzni, yıllık ücretli izin hakkının hesabında dikkate alınmaz.
– Kadın işçilere 1 yaşına kadar, çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağını işçi kendi belirler. Bu süre günlük çalışma süresinden sayılır.
DOĞUM İZNİ HESAPLAMASI
Kanuna göre hamile olan kadınların doğumdan önce kullanılabilecek olan 8 haftalık izin bulunuyor. Bununla birlikte gebelik 40 hafta olduğu için 8 hafta önce 32. haftaya denk geliyor. Yani 32. haftanın dolmuş olması şart. Toplamda 16 haftalık doğum iznine sahip olan anneler çocuğun doğmasının ardından geçireceği 8 haftayı da bu izin sayesinde kullanabilir. Doğum izni hesaplama hususunda dikkat edilecek bir diğer konu birden fazla bebek doğması halidir. Bu durumda anneler tarafından doğum öncesinde fazladan 2 hafta izin alınabilmektedir.
ÜCRETSİZ DOĞUM İZNİ SÜRESİ NE KADAR?
İsteği halinde kadın işçiye, on altı haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul gebelik halinde on sekiz haftalık süreden sonra altı aya kadar ücretsiz izin verilir. Ücretsiz doğum iznini de belirleyen işçinin kendisidir. İş kanunu bu hakkı tanıdığı için bu iznin kullanımında işverenin onayı aranmaz.
NORMAL DOĞUM VE SEZERYAN DOĞUM FARKI VAR MI?
Doğum şeklinin nasıl olduğu anne adaylarının SSK Doğum İznini etkilemeyecektir. (ister sezaryen ister normal doğum şeklinde) Özellikle planlı sezaryenlerin erken yapılması SSK Doğum İznine erken ayrılacakları anlamına gelmez. Tüm hesaplamalar son adet tarihine veya en erken dönemde çekilmiş ultrasondaki bebeğin büyüklüğüne göre 40 hafta üzerinden yapılır.
BİRDEN FAZLA BEBEK(İKİZ) BEKLEYEN ANNELERDE İZİN SÜRESİ NE KADAR?
Birden fazla bebek bekleyen çalışan anne adaylarına ise SSK doğum iznini 8 hafta yerine 10 hafta olarak kullanabilmelerine olan sağlamaktadır. Doğum iznine doktor izni ile geç ayrılan kadın işçinin çalıştığı süreler doğum sonrası sürelere eklenir.